(بررسی جنبه های بلاغی شعر کودک «پیش دبستانی» با تاکید بر اشعار: افسانه شعبان نژاد،شکوه قاسم نیا،اسدالله شعبانی و ناصر کشاورز)

thesis
abstract

با گسترش صنعت چاپ و رواج چاپهای چند رنگ و کتابهای عکس دار و فرمی در گستر? شعر کودکِ ایران چنین به نظر می رسد که کودکان ایرانی برای انتخاب کتاب مفید و در عین حال مفرح و جذاب با مشکل چندانی مواجه نباشند اما با یک نگاه گذرا به ویترین کتابفروشی ها و قفس? کتابخانه ها متوج? خلاء بزرگی می شویم که سالهاست گریبانگیر ادبیات و به ویژه شعر کودک است. به این ترتیب که کلیت شعر کودک،در سالهای اخیر نتوانسته است متناسب با رشد کمی این طبقه از جامعه رشد کند.در فقدان منتقدان مطلع و منصف، نشریات گوناگون هم(که از نظر مخاطب قابل مقایسه با کتاب های ظاهراً جذاب کودکانه نیستند)،نتوانسته اند کمکی باشند برای رشد کیفی شعر کودک و سطح درک و دریافت مخاطب آن.در این بین رسان? عظیم تلویزیون هم بیش از آنکه اسباب رشد باشد، مروّج اشعار و شاعران ضعیف البیان این حیطه بوده است و بدین ترتیب مانعی برای ارتقای سطح توقع مخاطب کودک.آنچه در این میان که می توان آن را بیماری مزمن شعر کودک نامید، بیش از دیگر ضعفها یا بیماریها به چشم می آید ضعف زبان شاعران کودک است،بدین گونه که حتی شاعران مطرحی که شعرشان مورد بررسی ما قرار گرفته نیز،از آن برحذر نبوده و بلکه یکی از عیوب مهم شعرشان همین است.وجود دوگانگی یا پرش های زبانی که بی هیچ توجیه ادبی میان زبان محاوره و معیار ایشان اتفاق می افتد،ضعف تالیف های بی شمار و ضعف تعلیل های فراوان، تکرارهای بی حد و حصر و توصیفات بی ربط و...ناشی از عدم همراهی ذهن و زبان شاعران یاد شده است، و در نتیجه مفهوم شعر را یا با اشتباه به کودک القا می کنند و یا با اختلال،که یکی موجب درک اشتباه کودک و دیگری باعث تخریب زبان او ست. جز این باید به ضعف محتوایی اشعار هم اشاره کرد که دست مخاطب را در انتخاب موضوعی شعر کودک بسته است.وجود دهها کتاب در موضوعی مثل جشن تولد یا استحمام کودک اگر چه به خودی خود ضعف به حساب نمی آید اما وقتی شاعر نتواند با زبان و بیانی نو موضوع را طرح و پرداخت کند،جز اینکه مخاطب را سر در گم کند،فاید? دیگری ندارد. با توجه به ضعف ادبی و به بیان دیگر بهره نبردن شاعران شعر کودک از صنایع و شگردهای بلاغی در اشعار کودکانه،به نظر می رسد،شعر کودک امروز ما بیش از آنکه شعر باشد و گونه ای از ادبیات،ابزار آموزش،تفریح،تجارت ناشران و شاعران و در بهترین شکل،ابزار پر کردن اوقات فراغت کودک است.استفاده از تشبیهات و مراعات النظیرهای تکراری،حسن مطلع و حسن مقطع های نه چندان قوی و شاعرانه،حضور کم رنگ و کم جان عنصر تخیل،حذف های بی مورد و بی توجیه و ...همه و همه نشان از ادبیات ضعیفِ شعرِ کودک دارد و از نظر نگارنده همانطور که گفته شد،یکی از دلایل این کم جانی و کم رمقی ادبی،استفاده از شعر برای آموزش کودکان و عدم تفکیک آن از اشعار ادبی و یا شعر محض کودک است.به این ترتیب که وقتی قرار است همان شاعری که شعر محض یا ادبی برای کودک می سراید،برای دستشویی رفتن او هم شعر!بنویسد نتیجه اش تنزل سطح ذوق و سلیق? ادبی شاعر و در نهایت تخریب ذهن و زبان مخاطب او،یعنی کودک می شود. در این نوشتار نگارنده بر آن بوده تا با بررسی جنبه های بلاغی شعر کودک،در راه رشد کیفی ادبیات و به ویژه شعر کودک قدمی هر چند کوتاه اما دقیق و دانش پژوهانه بردارد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی زبان در شعر کودک با تکیه بر آثار شکوه قاسم نیا و افسانه شعبان نژاد

زبان، ترکیبی از واژگان در ساختاری نظام¬مند است. هدف از به کارگیری این ساختار در زبان معمولی (هنجار)، صرفاً بیان موضوع و انتقال مفاهیم است، امّا این ساختار می تواند از طریق عناصر زبانی از قبیل انواع آرایه های لفظی و معنوی، هنجار گریزی و قاعده افزایی به «زبان شعر» تبدیل شود؛ به گونه ای که خواننده در آن نوعی زیبایی حس کند. برگردان زبان معیار به زبان ادبی در شعر کودک و نوجوان، فرایندی همانند تبدیل ز...

15 صفحه اول

جنبه های بلاغی در شعر اخوان ثالث

در این مقاله به کاربرد بیان (مجاز ـ تشبیه ـ استعاره ـ کنایه) بدیع (لفظی و معنوی) و عروض (وزن و بحر) در اشعار اخوان ثالث پرداخته شده است که نشان می‌دهد هر یک از حوزه‌های شعری اخوان تا چه اندازه از آرایه‌های بیانی و بدیعی و عروض سنتی و کهن سود برده است. آنچه مسلم است بیشتر آرایه‌های به کار رفته در آثار اخوان آرایه‌های بیانی است و بعد بدیع لفظی و معنوی و سپس عروض. اخوان در حوزۀ عروض سنتی از اوزان ...

full text

موسیقی شعر ناصر کشاورز

آن چه به شعر تشخّص و شعریّت می بخشد نظام موسیقایی زبان است. در این پایان نامه به بررسی جلوه های چندگان? موسیقی شعر، در اشعار ناصر کشاورز پرداخته شده است. این پژوهش نشان می دهد کشاورز از شاعران موسیقی شناس است. وی تقریبا از تمام وزن های مشهور و رایج در شعر فارسی بهره برده است. تنوّع و گوناگونی اوزان در اشعار او حکایت از چیرگی و تسلّط شاعر به موسیقی شعر دارد. کشاورز با انتخاب مجموعه ای از گوش نوازتری...

عناصر جهان امروز در شعر مصطفی رحماندوست‌ و ناصر کشاورز

استفاده از پدیده­های جهان امروز در شعر کودکان ما به همان اندازه و یا شاید بیشتر از شعر بزرگسالان حائز اهمیت است. این پژوهش در پی آن است تا با بررسی آثاری از "مصطفی رحماندوست" و "ناصرکشاورز"، دو شاعر برجستۀ کودکانه‌سرا، به چندی و چونیِ عناصر و پدیده‌های دنیای امروز، در شعرشان دست یابد. بدین روش که در ابتدا، کلماتی که برای نامگذاری این پدیده­ها وضع شده­اند، استخراج شده، و سپس چگونگی گنجاندن آنها د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده ادبیات

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023